Kabızlık,dışkılama sayısının ve miktarının azalmasıdır.
Genel
olarak; dışkı miktarı günde 50 gramdan azsa, çok kuru ve katıysa, ve
dışkılama aralığı 48 saatten uzunsa kabızlıktan sözedilir.
Sindirim
sistemi, aldığımız gıdalardan vücudumuzun ihtiyacı olan maddeleri
ayıklar; bunları kan dolaşımına verir ve sindirilmeyen atıkları dışarı
çıkarır.
Dışkılama, günde bir veya iki kez gerçekleşir.
Dışkılama alışkanlığı, kişinin yaşına, beslenme alışkanlığına ve günlük fiziksel aktivitelerine bağlı olarak değişir.
Dışkı, kalın bağırsaklarda ne kadar uzun süre kalırsa, o kadar çok sertleşir ve atılması güçleşir.
Normal bir dışkı, ne çok sert ne de çok yumuşak olmalı, aynı zamanda da atılması için aşırı derecede ıkınmayı gerektirmemelidir.
NedenleriDışkılama
refleksi uyandığı zaman çeşitli sebeplerle dışkılamanın geciktirilmesi
ve bunun alışkanlık haline getirilmesi sonucu kabızlık gelişebilir.
Özellikle
okula yeni başlayan çocuklarda sık görülür. Çocuk sınıftayken tuvaleti
geldiğinde izin istemekten utanır ve dışkısını tutar. Bu alışkanlık,
daha sonra çocuğun günlük yaşantısına taşınır.
Bağırsak
duvarındaki zayıflıklardan kaynaklanan cepleşmelerin (divertikül)
yarattığı tıkanıklıklar, bu ceplerin iltihaplanması (divertikülit).
Kalın bağırsak tümörü gibi bağırsağı daraltan kitleler.
Mekanik veya paralitik bağırsak tıkanması (ileus).
Ateş, uzun süren yatak istirahati, karın ameliyatları, yıpratıcı hastalıklar, gebelik.
Depresyon, endişe hali.
Anal kanalda yırtık, basur (hemoroid) gibi ağrıya neden olan hastalıklar.
Sürekli az posalı gıdalarla beslenmek.
Egzersizden uzak hareketsiz yaşam tarzı.
Sakinleştirici ilaçlar, alüminyum mide asidini giderici ilaçlar, kalsiyum içeren ilaçlar.
TedavisiBeslenme şeklinde değişiklik yapmak gerekebilir.
Bol sebze ve meyve yemek, kepekli undan yapılmış ekmekler yemek, bol su ve sıvı gıdalar almak faydalı olacaktır.
Fitil şeklindeki çeşitli ilaçlar, günde 1-2 kez makattan uygulanabilir.
Makattan yapılan bazı uygulamalarla bağırsak temizliği (lavman) sağlanabilir.
Doktor
tavsiyesi doğrultusunda müshil ilaçları ve bağırsak hareketliliğini
arttıran ilaçlar alınabilir; ama bu ilaçların sürekli kullanılması
zararlıdır.